การที่บริษัทสามารถจ่ายเงินปันผลให้กับผู้ถือหุ้นได้นับว่าเป็นเรื่องที่ดี เพราะการจ่ายเงินปันผลเป็นตัวชี้วัดผลประกอบการของการทำธุรกิจได้ ทำให้ผู้ถือหุ้นหรือบุคคลภายนอกทราบได้ว่า บริษัทของเรามีศักยภาพและมีความแข็งแกร่งมากพอที่จะปันผลกำไรที่สามารถทำได้ให้กับผู้ถือหุ้นได้ มีเงินสดเพียงพอที่จะแบ่งปันให้กับผู้ถือหุ้น ทำให้นักลงทุนอื่นๆ สนใจในธุรกิจของเราเพิ่มมากขึ้น แล้วเมื่อไหร่ที่บริษัทจะสามารถจ่ายเงินปันผลได้? ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจรายละเอียดต่างๆ ของเงินปันผลกันก่อน
เงินปันผลคืออะไร?
เงินปันผล(Dividend) คือ เงินที่เป็นผลตอบแทนที่ทางบริษัทจ่ายให้กับผู้ถือหุ้น ซึ่งเป็นผลมาจากการที่บริษัทสามารถทำกำไรจากการดำเนินงานได้ เงินปันผลมีด้วยกัน 2 รูปแบบคือ
- เงินปันผลประจำปี เป็นการประกาศจ่ายเงินหลังจากปิดงบประจำปี ซึ่งเป็นการลงมติจากที่ประชุมผู้ถือหุ้นเพื่อประกาศการจ่ายเงินปันผล
- เงินปันผลระหว่างกาล เป็นการลงมติของคณะกรรมการบริษัทที่ประกาศจ่ายเงินปันผลระหว่างรอบปีบัญชี เมื่อบริษัทมีกำไรและสามารถจ่ายได้
เงื่อนไขของการจ่ายเงินปันผลมีอะไรบ้าง?
ตามมาตรา 1201 และ 1202 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ระบุไว้ว่า
“ห้ามมิให้ประกาศอนุญาตเงินปันผล นอกจากโดยมติของที่ประชุมใหญ่ กรรมการอาจจ่ายเงินปันผลระหว่างกาลให้แก่ผู้ถือหุ้นได้เป็นครั้งเป็นคราว ในเมื่อปรากฏแก่กรรมการว่าบริษัทมีกำไรสมควรพอที่จะทำเช่นนั้น ห้ามมิให้จ่ายเงินปันผลจากเงินประเภทอื่นนอกจากเงินกำไร ถ้าหากบริษัทขาดทุน ห้ามมิให้จ่ายเงินปันผลจนกว่าจะได้แก้ไขให้หายขาดทุนเช่นนั้น การจ่ายเงินปันผลนั้นให้กระทำภายในหนึ่งเดือนนับแต่วันที่ที่ประชุมใหญ่หรือกรรมการลงมติ แล้วแต่กรณี”
“ทุกคราวที่แจกเงินปันผล บริษัทต้องจัดสรรเงินไว้เป็นทุนสำรองอย่างน้อยหนึ่งในยี่สิบส่วนของจำนวนผลกำไรซึ่งบริษัททำมาหาได้จากกิจการของบริษัท จนกว่าทุนสำรองนั้นจะมีจำนวนถึงหนึ่งในสิบของจำนวนทุนของบริษัทหรือมากกว่านั้น แล้วแต่จะได้ตกลงกำหนดไว้ในข้อบังคับของบริษัท”
จึงสามารถสรุปได้ว่า เงื่อนไขของการจ่ายเงินปันผล มีดังนี้
- การจ่ายเงินปันผลต้องจ่ายจากกำไรจากการดำเนินงานเท่านั้น และบริษัทต้องมีกำไรสะสมถึงจะจ่ายเงินปันผลได้
- ทุกกครั้งที่มีการจ่ายเงินปันผล บริษัทต้องกันเงินสำรองไว้ ร้อยละ 5 ของกำไรที่ทำได้ (กำไรสะสมและกำไรสุทธิประจำปี) จนกว่าเงินสำรองนั้นจะเท่ากับหรือมากกว่า ร้อยละ 10 ของทุนจดทะเบียนบริษัท
วิธีการจ่ายเงินปันผลต้องทำอย่างไร?
- เชิญประชุมผู้ถือหุ้น ประกาศโฆษณาลงหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นอย่างน้อย 1 ครั้ง ก่อนวันประชุมไม่น้อยกว่า 7 วัน เพื่อขออนุมัติการจ่ายเงินปันผล ทั้งนี้จะต้องส่งคำเชิญไปทางไปรษณีย์ตอบรับให้แก่นักลงทุนหรือผู้ถือหุ้นของบริษัท ก่อนนัดวันประชุมไม่น้อยกว่า 7 วัน
- จัดประชุมผู้ถือหุ้น เพื่ออนุมัติเงินปันผล ให้บันทึกการประชุมเก็บไว้เป็นหลักฐาน
- ประกาศจ่ายเงินปันผล ต้องส่งจดหมายแจ้งให้ทราบไปถึงนักลงทุนหรือผู้ถือหุ้นทุกคน ว่ามีการประกาศจ่ายเงินปันผล ต้องโฆษณาไปทางหนังสือพิมพ์อย่างน้อย 1 ครั้ง
ดังนั้น เมื่อบริษัทมีผลประกอบการที่ดี และมีผลกำไรมากพอที่จะจ่ายเงินปันผลให้แก่ผู้ถือหุ้นได้ ก็สามารถประกาศจ่ายเงินปันผลได้ โดยให้เป็นไปตามหลักที่กฎหมายกำหนด เพื่อเป็นการสร้างภาพลักษณ์ ความน่าเชื่อถือ และเพิ่มความสนใจให้แก่ผู้ถือหุ้นหรือนักลงทุนคนอื่นๆ ต่อไป
